| Διατροφικά προβλήματα της Τρίτης ηλικίας. |
 Ο αριθμός των ηλικιωμένων ατόμων συνεχώς αυξάνεται και υπολογίζεται ότι στα επόμενα 50 χρόνια ο αριθμός των ατόμων άνω των 75 ετών πρόκειται να διπλασιαστεί.
Οι ηλικιωμένοι είναι η ομάδα εκείνη του πληθυσμού που αποτελεί τον βασικό χρήστη των κοινωνικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών υγείας.
Δυστυχώς, η ομάδα των ηλικιωμένων είναι και ανάμεσα σε εκείνες με το χαμηλότερο εισόδημα.
Έχει επιβεβαιωθεί επιδημιολογικά και αποδειχθεί ερευνητικά ότι η κατάλληλη διατροφή μπορεί να προλάβει νόσους φθοράς και να παρατείνει τη ζωή. Συχνά τα ηλικιωμένα άτομα έχουν πρόβλημα στο να καλύψουν επαρκώς τις ανάγκες τους σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Η υποθρεψία είναι ένα από τα βασικά προβλήματα της τρίτης ηλικίας και αυτό γιατί υπάρχουν κάποιοι αστάθμητοι παράγοντες που επηρεάζουν τη θρεπτική κατάσταση των ηλικιωμένων. Οι κυριότεροι από αυτούς είναι:
Μεταβολικοί, φυσιολογικοί και βιοχημικοί παράγοντες.
Οι μεταβολικές, οι φυσιολογικές και οι βιοχημικές διαδικασίες αλλάζουν καθώς αυξάνεται η ηλικία επιδρώντας αρνητικά στη θρεπτική κατάσταση των ηλικιωμένων.  Οι ηλικιωμένοι έχουν μειωμένη την αίσθηση της γεύσης, την όραση, την όσφρηση και την ακοή και αυτό επηρεάζει τις διατροφικές τους επιλογές.
Ακόμη, η απώλεια των δοντιών και η τεχνητή οδοντοστοιχία που ενδέχεται να έχουν μερικοί επηρεάζει τον τρόπο διατροφής τους.
Η διαδικασία της πέψης και της απορρόφησης των τροφών και των θρεπτικών συστατικών επηρεάζεται επίσης και από τη μειωμένη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.
Η μάζα των νεφρών και ο αριθμός των νεφρόνων που λειτουργούν ελαττώνεται με αποτέλεσμα τη μειωμένη ικανότητα αποβολής των προϊόντων του μεταβολισμού.
Ακόμη μειώνονται οι λειτουργίες του ήπατος, αλλά υπάρχουν και αλλαγές στη σύνθεση του σώματος όπως η μείωση της άλιπης μάζας και η αύξηση του λιπώδους ιστού.
Αυτές οι αλλαγές έχουν σαν αποτέλεσμα τη μείωση του μεταβολισμού αλλά και της διάσπασης των υδατανθράκων.
Αυτό καθιστά τους ηλικιωμένους περισσότερο επιρρεπείς στην παχυσαρκία και στον διαβήτη σε περιπτώσεις ανάρρωσης και σε οξείες εμπύρετες καταστάσεις, ενώ ενισχύει και την απορρόφηση του επίσης περιεχόμενου σιδήρου, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε περιπτώσεις αναιμιών.
Παρ’ όλα αυτά πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή, γιατί το ισοδύναμο φρούτου αντιστοιχεί σε 10-12 ρόγες!
Κοινωνικοοικονομικοί και ψυχολογικοί παράγοντες.
Η κοινωνική απομόνωση, οι μειωμένοι οικονομικοί πόροι, η έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τη διατροφή και η μειωμένη κινητικότητα μειώνουν τις πιθανότητες για σωστές διατροφικές επιλογές. Ακόμη ψυχολογικοί παράγοντες που είναι κοινοί στους ηλικιωμένους όπως η κατάθλιψη, η θλίψη και η άνοια επηρεάζουν έμμεσα τη θρεπτική τους κατάσταση.
Η απώλεια όρεξης είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της κατάθλιψης. Τα άτομα που πάσχουν από άνοια χάνουν το ενδιαφέρον για το φαγητό, ξεχνούν να φάνε και πολλές φορές δε νιώθουν καν την ανάγκη για φαγητό.
Χρόνιες ασθένειες.
Η παρουσία χρόνιων ασθενειών όπως ο διαβήτης, η υπέρταση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η αρθρίτιδα, που απαιτούν τη χρόνια χρήση φαρμάκων αλλά και διαιτητικούς περιορισμούς, αυξάνουν την πιθανότητα υποθρεψίας στους ηλικιωμένους. Πολλά από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται από τους ηλικιωμένους αλληλεπιδρούν στην πέψη, την απορρόφηση και τη χρησιμοποίηση βασικών θρεπτικών συστατικών, βιταμινών και μετάλλων. Επιπλέον, τα φάρμακα μπορεί να έχουν και επιπτώσεις στην όρεξη και τη γεύση.
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω ένας έλεγχος για την πρόσληψη των βιταμινών και μετάλλων σε άτομα της τρίτης ηλικίας θα βοηθούσε στην πρόληψη αρκετών δυσάρεστων καταστάσεων που προκαλούνται από την έλλειψη θρεπτικών συστατικών. Ανάμεσα στις βιταμίνες οι οποίες λείπουν συχνά από τους ηλικιωμένους είναι η βιταμίνη D, το φολικό οξύ, η βιταμίνη Β12 και η βιταμίνη Β6.
Η βιταμίνη D βρίσκεται στο συκώτι, στα ψάρια και στα γαλακτοκομικά προϊόντα αλλά κυρίως συντίθεται από το δέρμα κατά την έκθεσή του στον ήλιο.
O κύριος βιολογικός ρόλος της βιταμίνης D είναι η διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων του ασβεστίου και του φωσφόρου στο αίμα.
Επειδή η βιταμίνη D προάγει την απορρόφηση του ασβεστίου βοηθά και στον σχηματισμό και τη διατήρηση υγιών οστών.
Με το πέρασμα των χρόνων το δέρμα χάνει την ικανότητα να συνθέτει επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D και τα νεφρά χάνουν την ικανότητα να μετατρέπουν τη βιταμίνη D στη δραστική για τον οργανισμό μορφή της.
Από μελέτες προκύπτει ότι ένα στα τέσσερα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Όταν υπάρχει έλλειψη βιταμίνης D στους ενήλικες είναι πιθανό να εμφανιστεί οστεομαλακία.
Πρόκειται για μια ασθένεια των οστών που χαρακτηρίζεται από αδύναμα, εύθραυστα οστά, κατάγματα, οστικό πόνο και γενικευμένη αδυναμία.
Ακόμη εκτιμάται ότι ένα ποσοστό περίπου 30 με 40% ατόμων προχωρημένης ηλικίας τα οποία έχουν υποστεί κάταγμα στον γοφό είχαν ελλιπή επίπεδα βιταμίνης D.
Πέρα από τον ρόλο που παίζει για την υγεία των οστών, η βιταμίνη D έχει και προστατευτικό ρόλο σε ασθένειες όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος, το κρυολόγημα και η φυματίωση.
Οι ηλικιωμένοι που ζουν σε γηροκομεία ή περνούν λίγες ώρες έξω από το σπίτι και εκτίθενται λιγότερο στον ήλιο κινδυνεύουν περισσότερο από έλλειψη βιταμίνης D.
Πρόσφατα για τα άτομα άνω των 70 ετών η προτεινόμενη ημερήσια πρόσληψη για βιταμίνη D ανέβηκε από 200 IU σε 600 IU ημερησίως.
 Συχνή είναι και η έλλειψη φολικού οξέος στους ηλικιωμένους.
Το φολικό οξύ είναι ένα συστατικό απαραίτητο για τη σύνθεση του αίματος. Τα ηλικιωμένα άτομα δεν καταναλώνουν συχνά τρόφιμα όπως πράσινα φυλλώδη λαχανικά, πορτοκάλια, φασόλια, συκώτι και δημητριακά ολικής αλέσεως που είναι καλές πηγές φολικού οξέος.
Ακόμη πολλά φάρμακα αλλά και ασθένειες εμποδίζουν την απορρόφησή του από τον οργανισμό. Η έλλειψη φολικού οξέος μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων όπως η μεγαλοβλαστική αναιμία.
Όπως φαίνεται από νέες έρευνες, χαμηλές συγκεντρώσεις φολικού οξέος σχετίζονται με την εμφάνιση καρδιαγγειακών και νευροψυχιατρικών ασθενειών.
Η σημασία του φολικού οξέως στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων βασίζεται στο γεγονός ότι αποτελεί τον μοναδικό βασικό παράγοντα για τη μείωση υψηλών επιπέδων ομοκυστεΐνης.
Η ομοκυστεΐνη είναι μια ουσία η οποία κυκλοφορεί φυσιολογικά στο αίμα. Όταν η τιμή της ομοκυστεΐνης υπερβαίνει το φυσιολογικό, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνονται οι πιθανότητες για εμφάνιση εμφράγματος του μυοκαρδίου, εγκεφαλικού επεισοδίου και θανάτου από αυτά τα επεισόδια.
Ακόμη υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις ότι τα αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης στο αίμα μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο για εκδήλωση της νόσου Αλτσχάιμερ.
Η πρόληψη, με τη χορήγηση φολικού οξέος και την τροποποίηση (εμπλουτισμό) της διατροφής, μπορεί να σώσει ζωές, επισημαίνουν οι ειδικοί.
Στις ΗΠΑ, ο υποχρεωτικός εμπλουτισμός των δημητριακών με φολικό οξύ (συμπεριλαμβανομένων του ψωμιού, των ζυμαρικών και του ρυζιού) αναμένεται ότι θα αποτρέπει 40.000 θανάτους ετησίως!
Μελέτες έδειξαν ότι το 20% των Αμερικανών άνω των 65 ετών έχουν χαμηλά επίπεδα Β12 στο αίμα τους.
Κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι είναι η συνηθέστερη μορφή διατροφικής ανεπάρκειας στον αναπτυσσόμενο κόσμο αλλά και στις ΗΠΑ.
Σε αυτούς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση ανεπάρκειας της Β12 περιλαμβάνονται οι ηλικιωμένοι και οι αυστηρά φυτοφάγοι.
Μέχρι και το 30% των ατόμων άνω των 50 ετών πάσχουν από ατροφική γαστρίτιδα, δηλαδή λέπτυνση του βλεννογόνου του στόμαχου.
Η πάθηση αυτή μειώνει τις όξινες εκκρίσεις που απελευθερώνουν την Β12 από τις ζωικές πρωτεΐνες, οπότε σημαντικά μικρότερες ποσότητες Β12 απορροφούνται από το λεπτό έντερο.
Η έρευνα επίσης έχει δείξει ότι όσοι λαμβάνουν για μεγάλο διάστημα το αντιδιαβητικό φάρμακο μετμορφίνη (Glucophage) μπορεί να έχουν χαμηλά επίπεδα Β12.
Αν και η πολύ σοβαρή ανεπάρκεια είναι αρκετά σπάνια, οι μικρότερου μεγέθους ελλείψεις της βιταμίνης Β12 μπορεί να επηρεάσουν τη μνήμη και τη διάθεση.
Ενδείξεις για την έλλειψη Β12 αποτελούν κάποια συμπτώματα νευρολογικής φύσης. Μεγαλύτερης έκτασης έλλειψη μπορεί να οδηγήσει σε άνοια ή αναιμία.
Αυτό συμβαίνει κυρίως επειδή οι περισσότεροι ηλικιωμένοι δεν τρώνε ή δεν επιτρέπεται να φάνε αρκετά από τα τρόφιμα που αποτελούν πηγές της βιταμίνης Β6 όπως είναι το συκώτι, το βοδινό κρέας, το κοτόπουλο και τα ψάρια.
Ακόμη, μερικά φάρμακα εμποδίζουν την απορρόφησή της λόγω αλληλεπιδράσεων. Η βιταμίνη Β6 είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και επίσης συμμετέχει στη δημιουργία του αίματος.
Σου αρέσει το organiclife.gr ;
Θα το εκτιμούσαμε εάν μας το έδειχνες με ένα LIKE…
|
